Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Artemiso(-de-Chino)
Artemisia verlotiorum
Asteraceae Compositae
Autre noum : Artemiso(-di-fraire-Verlot).
Noms en français : Armoise de Chine, Armoise des frères Verlot.
Descripcioun :Aquesto artemiso que nous vèn de Chino èi devengudo mai coumuno que l'artemiso Artemisia vulgaris emé qunto èi poussible de s'engana que ié sèmblo proun. Pamens trachis en group au contro de la proumiero, si fueio d'en aut soun à divisioun entiero e sènton bon, alor que l'artemiso pudis ; en mai d'acò, si flour soun pu roujo. Coumpara emé l'artemiso.
Usanço :Lis Artemisia soun forço emplegado en Chino, mai sèmblo pulèu pèr annua que verlotiorum.
Port : Grando erbo
Taio : 60 à 250 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Artemisia verlotiorum Lamotte, 1877